Minnet: Arapça "mnn" kökünden gelen minna "lütuf, ihsan" sözcüğünden alıntıdır. Bir kişinin ailesine ve çevresine ve hatta Yaratıcısına minnettar olabilmesi için sahip olduğu nimetlerin farkına varması ve nereden geldiğini bilmesi gerekir. Farkındalık
Fark: Arapça kelime olup "ayırt etme", "ayrışma", "ayrılma" anlamlarına gelir. Başka bir anlamı ise iyiyle kötüyü ayırt edebilme yeteneğidir.
olan kişi sadece anlık işler yapıp o anda kararlar vererek yaşamaz. Geçmiş ve geleceği birleyerek yaşar.
"Ne yaptığının farkında olanlara cennette büyük mükafatlar vardır"*
Geçmiş ve geleceği birleyenin ise hafızası tam çalışıyordur.
Hafıza
Arapça'da "hfz" kökünden gelir ve "koruyan ve muhafaza eden şey" sözcüğünden alıntıdır. Hıfz ise "koruma, sakınma, saklama ve akılda tutma" sözcüğünden alıntıdır.
Hafızadan ne gelir?
Geçmişteki yaşanılan deneyimler ve hatıralar.
Hatıra
Arapça "htr" kökünden gelir ve "akla gelen şey, anı" sözcüğünden alıntıdır. "Hatır" kelimesi de "insan ruhunda uyanan düşünce ve duygu, akla gelen" sözcüğünden alıntıdır. Yine "hatara" kelimesinin "başını veya kuyruğunu dikti, uyandı, aklına geldi" anlamları vardır.
Eğer beynimize bakarsak "hatara" kelimesinin manası gibi bir yapılanmanın olduğunu görüyoruz.
Nasıl?
Beynimizde nöronlar (sinir hücreleri) birbiriyle bağlantı kurarak çalışır. Ve her bağlantı noktasındaki boşluğa da sinaps adı verilir.
Beynimizdeki her nöronun birbiriyle bağlantısında "aa şimdi anladım", "evet şimdi hatırladım", "tamam şimdi farkına vardım" gibi ifadelerle durumumuzu ifade ederiz. Geçmişte yaşanılan anı çoktur; lakin birden hepsini hatırlamak mümkün değildir. İşte zaman içinde yaşadığımız durumla alakalı bir kişiye ya da kuruma küskünlük, sitem, eleştiri ve tartışma durumu yaşadığımızda o an zihin bir tarama yapıp muhakkak geçmişteki bu olay ile ilgili anıları bir şekilde bulmaya çalışıyor. Ve farkında olan kişiler bu anıları birlemede avantajlı hale gelebiliyor. Yani geçmişteki olay ile şimdiki arasında bağlantı kurabiliyor.
Hafıza
Hatıra dediğimiz olayın hafızamızda ancak bağlantı kurulursa sağlam yeri vardır. Evet gerçekten kuvvetli bir hafızaya sahip olmak istiyorsak hep bir ilişkilendirme yapmak zorundayız. Bütün olayları birleyip bir sonuç çıkarmak durumundayız.
Eğer kişinin farkındalığı var ama buna ilaveten bir de "hakkaniyet duygusu" gelişmişse; o zaman tam olgun birleme gerçekleşiverir. "Evet ya geçmişte bu kişi ya da bu kuruluş bana şöyle şöyle iyilikler ve güzellikler yaptı, şimdi benim biraz da bunları adaletli bir şekilde değerlenirip nankörlük etmemem lazım" diye düşünür. Ve atasözündeki gibi "bir kahvenin bunca yıl hatırı varsa; bu kadar yapılan iyiliğin adeta sonsuz hatırı vardır" der ve hayatındaki önemli kararları bencilce ve cahilce almaz. Tam tersine olgunca düşünür ve olgunca kararlar verir.
Olgunlaşma kişinin her deneyimden dersler çıkardıkça geldiği seviyedir. Bir günde ya da bir anda olmaz. Zaman ister. Başlangıcı niyet edip gündemimize almaktır.
Bol hatırlı günlere inşallah.
Not:
*: Hadisi Şerif
Comments